Văn phòng Chủ tịch nước Công bố Lệnh của Chủ tịch nước Công bố Luật được Quốc hội thông qua (Nguồn:http://quochoi.vn)

Theo văn bản Luật số: 34/2018/QH14, những điểm mới đáng chú ý của Luật Giáo dục ĐH được tổng hợp như sau:

1. Về hệ thống cơ sở giáo dục ĐH: Luật sửa đổi quy định hệ thống cơ sở giáo dục ĐH gồm ĐH và trường ĐH, tiệm cận với thông lệ quốc tế, phù hợp với thực tiễn ở Việt Nam, khắc phục một số vấn đề bất cập nhưng vẫn đảm bảo ổn định hệ thống để phát triển. Đặc biệt, tại Điều 7, khoản 1 của Luật sửa đổi đã khẳng định rõ: “Đại học quốc gia, đại học vùng là đại học thực hiện nhiệm vụ chiến lược quốc gia, nhiệm vụ phát triển vùng của đất nước”. Về định hướng hoạt động của cơ sở giáo dục ĐH gồm: Cơ sở giáo dục ĐH định hướng nghiên cứu; Cơ sở giáo dục ĐH định hướng ứng dụng.
2. Về tự chủ ĐH: Luật tạo cơ sở pháp lý quan trọng thúc đẩy thực hiện, mở rộng phạm vi và nâng cao hiệu quả của tự chủ ĐH trong toàn hệ thống, quyền tự chủ gắn với trách nhiệm giải trình của cơ sở giáo dục ĐH. Các nội dung tự chủ bao gồm tự chủ và giải trình về hoạt động chuyên môn, học thuật, tổ chức, nhân sự, tài chính, tài sản và hoạt động khác trên cơ sở quy định của pháp luật và năng lực của cơ sở giáo dục ĐH.
3. Về Hội đồng Trường ĐH và Hội đồng ĐH (công lập): được qui định rõ ở Điều 17 (Hội đồng Trường) và Điều 18 (Hội đồng Đại học) của Luật sửa đổi. Theo đó Hội đồng trường và Hội đồng ĐH có sự khác nhau so với Luật Giáo dục ĐH năm 2012. Trong đó, Hội đồng ĐH thực hiện chức năng quản trị ĐH, có trách nhiệm và quyền hạn như: Quyết định về chiến lược, kế hoạch phát triển, kế hoạch hằng năm, kết nạp thành viên mới, tổ chức lại ĐH theo quy định của pháp luật; Ban hành quy chế tổ chức và hoạt động, Quyết định phương hướng đào tạo, hoạt động khoa học và công nghệ, hợp tác quốc tế, bảo đảm chất lượng giáo dục; Quyết định về cơ cấu tổ chức, đơn vị thành viên; quyết định và trình cơ quan quản lý có thẩm quyền ra quyết định công nhận, bãi nhiệm, miễn nhiệm giám đốc ĐH; bổ nhiệm, bãi nhiệm, miễn nhiệm phó giám đốc ĐH trên cơ sở đề xuất của giám đốc ĐH, tổ chức đánh giá hiệu quả hoạt động của chủ tịch hội đồng ĐH, giám đốc ĐH hằng năm; lấy phiếu tín nhiệm đối với chủ tịch hội đồng ĐH, giám đốc ĐH vào giữa nhiệm kỳ hoặc đột xuất; Quyết định chính sách đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất, nguồn lực dùng chung trong ĐH; chính sách huy động các nguồn vốn đầu tư phát triển ĐH… 
4. Về bảo đảm chất lượng giáo dục ĐH (Điều 49 và Điều 50): Luật sửa đổi thống nhất dùng cụm từ “Bảo đảm chất lượng giáo dục ĐH” thay cho cụm từ “Đảm bảo chất lượng giáo dục ĐH” ở Luật Giáo dục ĐH ban hành năm 2012. Luật qui định về việc xây dựng và phát triển hệ thống bảo đảm chất lượng giáo dục bên trong cơ sở giáo dục đại học phù hợp với sứ mạng, mục tiêu và điều kiện thực tế của cơ sở giáo dục đại học; Xây dựng chính sách, kế hoạch bảo đảm chất lượng giáo dục đại học; Tự đánh giá, cải tiến, nâng cao chất lượng đào tạo; định kỳ đăng ký kiểm định chương trình đào tạo và kiểm định cơ sở giáo dục đại học.

Đại học Huế tổ chức hội thảo bàn về quản trị, thể chế hướng đến tự chủ Đại học

5. Về tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục (Điều 52): Tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục có nhiệm vụ đánh giá, công nhận cơ sở giáo dục đại học và chương trình đào tạo đạt tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục đại học. Một điểm rất mới được qui định rõ trong Luật Giáo dục ĐH sửa đổi lần này đó là tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục có tư cách pháp nhân, độc lập về tổ chức với cơ quan quản lý nhà nước và cơ sở giáo dục đại học, có trách nhiệm giải trình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động kiểm định và kết quả kiểm định chất lượng giáo dục đại học. Đồng thời Luật cũng quy định xếp hạng cơ sở giáo dục ĐH nhằm đánh giá uy tín, chất lượng, hiệu quả hoạt động theo tiêu chí nhất định, đáp ứng nhu cầu thông tin cho cá nhân, tổ chức có liên quan. Cơ sở giáo dục ĐH chủ động lựa chọn, tham gia các bảng xếp hạng có uy tín trong nước, quốc tế.

Theo thông tin từ Bộ GD&ĐT(http://www.moet.gov.vn/tintuc/Pages/tin-hoat-dong-cua-bo.aspx?ItemID=5724) cho biết, hiện nay, Chính phủ đang chỉ đạo việc xây dựng 02 Nghị định hướng dẫn (Dự kiến ban hành tháng 05/2019) và rà soát lại các văn bản có liên quan để thực thi Luật từ 01/07/2019./.

Xem nội dung Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ĐH tại đây.

https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Luat-Giao-duc-dai-hoc-sua-doi-388254.aspx

PGS.TS Huỳnh Văn Chương (tổng hợp)