1.  Mục tiêu của Ông khi đến Đại học Huế vào năm 2013 là thiết lập một chương trình truyền thông do sinh viên thực hiện và tích hợp vào chương trình đào tạo. Ông có đạt được mục tiêu đó không? Ông đã đóng góp những gì cho đào tạo báo chí ở Huế trong suốt thời gian đó?

Ông Jay Hartwell: Đó là mục tiêu ban đầu của tôi và đã được điều chỉnh bởi vì chúng tôi không thể thêm 2 khoá học mới (sản xuất báo và sản xuất tạp chí) vào chương trình đã kín các khoá học bắt buộc. Chúng tôi đã có thoả hiệp giảng dạy một khoá về tạp chí ảnh kéo dài hai tuần mỗi tháng cho hai nhóm gồm 15 sinh viên. Khoảng 180 sinh viên, chủ yếu là ba và năm thứ tư, đã có thời gian tham gia và đã có được chứng chỉ của hội thảo. Các sinh viên giỏi nhất, khoảng 32 sinh viên, sau đó được chọn để cung cấp video, ảnh và bài báo của Festival Huế năm 2014 thông qua hợp tác với Khoa và Festival.

Chuyên gia truyền thông Jay Harwell với sinh viên Trường ĐH Khoa học, Đại học Huế (http://cmreview.org)

Ông Jay Hartwell cùng các biên tập viên, phóng viên, kỹ thuật viên, họa sĩ của báo Thừa Thiên Huế, tháng 6.2017

Đối với hầu hết người tham gia, hội thảo đã tạo cơ hội đầu tiên để họ học và sử dụng Photoshop trong một dự án nhóm, với thời hạn nhất định để đạt được tiêu chuẩn quốc tế theo sự giải thích của sinh viên An Thiện HUYNH (Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế), người đã theo tôi suốt thời gian hội thảo. Các sinh viên  thông minh, làm việc chăm chỉ, hoàn thành bài tập của họ. Đó là một niềm vui cho chúng tôi khi được làm việc với những sinh viên này. Trong Festival, các sinh viên tốt nhất của tôi đã được cấp chứng chỉ để tác nghiệp như những người chuyên nghiệp. Hy vọng của tôi là hội thảo và kinh nghiệm qua Festival đã cho sinh viên và giảng viên thấy được giá trị của việc học tập dựa trên kinh nghiệm và những cách tiếp cận tương tự, trong học kỳ có thể được kết hợp vào chương trình giảng dạy.

2.     Ông nghĩ gì về giảng dạy báo chí ở cấp độ đại học nói chung và tại Khoa Báo chí truyền thông, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế nói riêng?

Ông Jay Hartwell: Với 10 tháng ở Việt Nam, tôi không thể đánh giá báo chí được dạy như thế nào ở Huế hay bất cứ thành phố nào khác vì suốt thời gian tôi ở Việt Nam, tôi tiến hành các hội thảo độc lập với chương trình giảng dạy. Không có đủ thời gian để quan sát hay tương tác với giảng viên ngoài các cuộc họp, bữa ăn tối và các sự kiện kỷ niệm, chẳng hạn như Ngày Nhà giáo. Tuy nhiên, tôi cảm nhận các giảng viên đã dành hết tâm huyết cho sự phát triển của sinh viên, và đáp lại là sự tôn trọng của học sinh đối với giảng viên chính là nguồn cảm hứng cho họ để tiếp tục sự nghiệp đào tạo.

3.     Ông có thể nói một vài  phương pháp mà các trường đại học ở Hoa Kỳ sử dụng để đào tạo sinh viên báo chí?

Ông Jay Hartwell:  Ở Hoa Kỳ, sinh viên dễ dàng có việc làm sau khi tốt nghiệp bởi vì họ kết hợp giữa việc học và làm tình nguyện, thực hành các công việc như biên tập viên, phóng viên, phóng viên ảnh, thiết kế, quay phim cho các đài phát thanh, truyền hình trong chương trình truyền thông của sinh viên do đại học cung cấp cho sinh viên để thu được những kinh nghiệm trong học tập và chia sẻ thông tin với cộng đồng.

Sinh viên đưa ra tất cả các quyết định sau khi nhận được những lời khuyên và hướng dẫn từ các chuyên gia như tôi. Điểm nổi trội rõ ràng của những chương trình truyền thông sinh viên (có thể phân biệt với các khoa giảng dạy báo chí chuyên ngành) là họ có thể tham gia công việc này,  biết đâu có thể sẽ dẫn đến một công việc toàn thời gian sau khi ra trường. Sinh viên không cần phải có kinh nghiệm, từ tất các các khoa có thể tham gia tình nguyện cho các chương trình truyền thông của đại học. Chỉ cần họ sẵn sàng nhiệt huyết học tập và kiên nhẫn.

Hiện tại, khoảng 1/3 sinh viên của chương trình tôi thuộc chuyên ngành báo chí. Phần còn lại tập trung vào các ngành văn học, truyền thông, khoa học, kỹ thuật, chính trị.

Trường Truyền thông của chúng tôi (bao gồm cả báo chí) cung cấp những khoá học thực hành và lý thuyết tập trung vào các nguyên tắc cơ bản của báo chí, đạo đức nghề báo và tường thuật cho truyền thông đa phương tiện. Các phương tiện cần thiết bao gồm máy tính, phần mềm, máy quay, microphones, phòng thu phát sóng. Những phương tiện này cung cấp cho sinh viên trong chương trình tình nguyện.  

4.     Tương lai của đào tạo chuyên ngành báo chí sẽ như thế nào khi mạng xã hội đang phát triển nhanh chóng?

Ông Jay Hartwell:  Các nguyên tắc cơ bản của báo chí vẫn phải giữ nguyên: phản ảnh tất cả các khía cạnh của câu chuyện, xác minh sự kiện, truyền đi câu chuyện một cách có hiệu quả. Mạng xã hội là một công cụ khác để chia sẻ câu chuyện sau khi các công việc tường thuật, chụp ảnh, quay phim và viết hoàn thành. Tương lai của đào tạo báo chí phụ thuộc vào khả năng của các nhà giáo dục để chuyển tải những nguyên tắc cơ bản của báo chí và để dạy cho sinh viên làm thế nào để linh động trong cách truyền đi những gì họ đã ghi lại được.

5.     Về truyền thông cho Đại học, Đại học Huế và Đại học Hawaii có một hệ thống quản lý đại học tương tự.  Ông có thể chia sẻ một số kinh nghiệm với vai trò là cố vấn truyền thông sinh viên ?

Ông Jay Hartwell:  Hệ thống quản lý đại học đa ngành cho phép tôi hợp tác với nhiều đồng nghiệp từ các đơn vị thành viên khác nhau. Những người này là cố vấn cho chương trình truyền thông sinh viên ở đơn vị họ. Chúng tôi có thể chia sẻ nguồn lực, kết hợp đào tạo và tuyển dụng, cung cấp cho sinh viên những cơ hội có thể làm việc với các dự án lớn hơn vượt ra ngoài những đơn vị đó. Sự hợp tác này là vô giá.

6.     Ông có thể giới thiệu một vài thông tin về Ka Leo? Sinh viên tham gia vào các kênh này như thế nào? 

Ông Jay Hartwell:  Ka Leo (kaleo.org and @kaleoohawaii) là một trong 4 chương trình truyền thông sinh viên ở trường chúng tôi, mỗi chương trình có một văn phòng riêng, dưới sự quản lý của ManoaNow.org. Chương trình được quản lý bởi Ban Truyền thông sinh viên, cũng có nghĩa là sinh viên điều hành chương trình này.

Ka Leo có một tờ báo in (2 số/ tháng), một website và mạng xã hội. Có một đài truyền thanh 24/7/365 FM có thể nghe qua sóng radio trong tỉnh Honolulu và nghe trực tuyến trên toàn thế giới tại địa chỉ ktuh.org, một tạp chí văn học ra 2 số một năm và cũng có thể truy cập online (hawaiireview.org), các sản phẩm truyền hình UH Productions với vai trò lưu trữ tài liệu, mang tính đặc trưng, chuyển tải tin tức và các nhiệm vụ thương mại. Tất cả các chương trình được tổ chức và thực hiện bởi sinh viên dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia. Kinh phí được cung cấp bởi nguồn phí bắt buộc của sinh viên thu được mỗi học kỳ và từ quảng cáo. Mỗi chương trình này đều hoạt động trên nhiều phương tiện (in, trực tuyến, truyền thanh, mạng xã hội)

Hệ thống các trường đại học công lập ở Hoa Kỳ điều hành trên các nguyên tắc giáo dục và luật pháp, tiếng nói của sinh viên phải được bảo vệ thông qua sự quản lý hành chính. Vì vậy bản thân sinh viên vẫn chịu trách nhiệm cho những nội dung mà họ đưa ra. Họ có thể phạm lỗi, nhưng như vậy họ có thể học hỏi một cách có hiệu quả hơn nhiều so với những gì học lý thuyết từ thầy cô. Công việc của tôi (bên cạnh việc duy trì cơ sở hạ tầng cho chương trình: máy tính, in ấn) là duy trì các quy tắc về đạo đức, đào tạo, đánh giá, chỉ bảo nhằm giúp cho sinh viên có được những lựa chọn tốt nhất. Nhưng tôi không được phép bảo sinh viên phải làm những điều tôi nói.

7.     Ông có nghĩ mình sẽ có cơ hội trở lại Đại học Huế trong tương lai gần để tiếp tục những ý tưởng của mình?

Ông Jay Hartwell:  Tôi hy vọng thế.

Chân thành cảm ơn Ông.

AH thực hiện