1. Cách mạng Tháng Tám - Hội tụ sức mạnh “ý Đảng, lòng Dân”

Một trong những nhân tố quyết định thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thực hiện tốt đường lối đoàn kết toàn dân tộc, liên hiệp mọi lực lượng yêu nước, không phân biệt thành phần tôn giáo, xu hướng đảng phái chính trị, giai cấp, trong một Mặt trận Dân tộc thống nhất. Mặt trận chính là nơi hội tụ của “ý Đảng, lòng Dân”, là nơi tập hợp các giai cấp, các tầng lớp trong xã hội để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã để lại nhiều bài học quý, trong đó, phải kể đến bài học mang tính quyết định, có ý nghĩa sâu sắc, đó là: sự thống nhất cao độ giữa “ý Đảng với lòng Dân”. Nội dung cốt lõi của sự thống nhất đó được biểu hiện ở chỗ: chủ trương, đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng phù hợp và đáp ứng nguyện vọng của đông đảo các tầng lớp nhân dân, được nhân dân đồng tình hưởng ứng. Sự thống nhất giữa “ý Đảng, lòng Dân” đã tạo nên sức mạnh lớn lao, đưa cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 nhanh chóng giành thắng lợi trong cả nước.

Tin dân, dựa vào dân là truyền thống quý báu trong lịch sử dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc ta, trở thành một giá trị tiêu biểu của nền văn hóa - chính trị Việt Nam hiện đại. Kế thừa và phát huy truyền thống quý báu của dân tộc lên tầm cao mới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm quy tụ sức mạnh toàn dân bằng quan điểm, đường lối và phương pháp cách mạng đúng đắn, sáng suốt trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng- “làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng tiến tới xã hội cộng sản”. Với đường lối cách mạng đúng đắn đáp ứng nguyện vọng của đại đa số nhân dân như: “Độc lập dân tộc”, “Ruộng đất về tay dân cày”, “Thành lập nhà nước công - nông - binh”... Đảng ta đã tập hợp, quy tụ được sức mạnh của đông đảo quần chúng nhân dân dưới ngọn cờ của mình và được thử nghiệm qua cuộc tổng diễn tập đầu tiên bằng phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930 - 1931.

Chiến tranh thế giới lần thứ hai bùng nổ, với nhãn quan chính trị sâu sắc, “ý Đảng, lòng Dân” được hợp nhất với nhận định: “Bước đường sinh tồn của các dân tộc Đông Dương không có con đường nào khác hơn là con đường đánh đổ đế quốc Pháp, chống tất cả ách ngoại xâm, vô luận da trắng hay da vàng để giành lấy giải phóng độc lập”.  Để thực hiện nhiệm vụ chính trị ấy, Đảng ta chủ trương thành lập Mặt trận phản đế Đông Dương, thu hút tất cả các dân tộc, giai cấp, đảng phái và cá nhân yêu nước ở Đông Dương nhằm chống chiến tranh đế quốc, chống phát-xít, đánh đổ đế quốc Pháp và bè lũ tay sai, giành lại độc lập hoàn toàn cho các dân tộc ở Đông Dương. Tháng 5/1941, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa I) được tổ chức ở Pác Bó, Cao Bằng khẳng định nhiệm vụ chống đế quốc, giành độc lập dân tộc là nhiệm vụ cấp thiết, được đặt lên hàng đầu: “Trong lúc này quyền lợi của bộ phận, của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia, của dân tộc. Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận, giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”. Hội nghị cũng chỉ rõ lực lượng cách mạng gồm tất cả những ai có lòng yêu nước thương nòi, không phân biệt thợ thuyền, dân cày, phú nông, địa chủ, tư sản bản xứ. Hội nghị quyết định thành lập Việt Nam độc lập đồng minh (gọi tắt là Việt Minh) và xác định mục tiêu làm cho nước Việt Nam được hoàn toàn độc lập, làm cho nhân dân Việt Nam được sung sướng, tự do.

Nhờ chiến lược đúng đắn, phù hợp với thực tiễn đất nước, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tập hợp được khối đại đoàn kết toàn dân rộng rãi và mạnh mẽ, mà hạt nhân của nó là Mặt trận Việt Minh với một hệ thống tổ chức chặt chẽ từ các làng xã lên đến Tổng bộ. Vì vậy, trong những ngày tiến hành Cách mạng Tháng 8/1945, đại bộ phận các tầng lớp nhân dân Việt Nam nhiệt tình hưởng ứng, ủng hộ đường lối cách mạng và kiên quyết đi theo ngọn cờ quang vinh của Đảng, đánh đổ đế quốc, phong kiến, giải phóng dân tộc. Sức mạnh mà Đảng ta có được trong Tổng khởi nghĩa Tháng Tám chính là từ sức mạnh của nhân dân và cũng chính điều này đã khiến cho cuộc Tổng khởi nghĩa giành được thắng lợi mau chóng trên cả nước.

2. Sức mạnh “ý Đảng, lòng Dân” trong thời kỳ mới

Đất nước bước vào thời kỳ mới, tình hình thế giới, khu vực và trong nước tồn tại nhiều khó khăn, thử thách. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta tiếp tục phát huy ý chí, sức mạnh của toàn dân tộc, sự thống nhất của “ý Đảng, lòng dân”, quyết tâm cao, nỗ lực lớn và hành động quyết liệt để thực hiện thật tốt hệ thống các nhiệm vụ, giải pháp đưa đất nước vượt qua khó khăn, chủ động bước vào một giai đoạn phát triển mới.

Trong tình hình mới, phải kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đây là vấn đề mang tính nguyên tắc, có ý nghĩa sống còn đối với chế độ ta, là nền tảng vững chắc của Đảng ta, không cho phép ai được ngả nghiêng, dao động. Hơn bao giờ hết, toàn Đảng, toàn dân cần tập trung thực hiện các nhiệm vụ chiến lược: phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần; bảo đảm quốc phòng - an ninh là trọng yếu, thường xuyên.

Để nâng cao sức mạnh “ý Đảng, lòng Dân” trong thời kỳ mới, Đảng ta tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa. Đảng cần  khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; phát huy thế trận lòng dân, ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại, đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành một nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Có thể nói, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là biểu tượng tuyệt vời của sự thống nhất “ý Đảng, lòng Dân”, của tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc. Bảy mươi sáu năm nhìn lại, chúng ta càng hiểu hơn về sự kiện vĩ đại nhất của Việt Nam trong thế kỷ XX, càng thấy rõ hơn giá trị tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, của sự thống nhất “ý Đảng, lòng Dân”, của độc lập, tự do, hòa bình, thống nhất.

Bài học về sự thống nhất “ý Đảng, lòng Dân” làm nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám, về tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc đến nay vẫn còn nguyên giá trị và tính thời sự. Nhân dân luôn một lòng tin tưởng vào đường lối và sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhất trí với Đảng trong chiến lược xây dựng và bảo vệ đất nước. Bởi chỉ khi lòng dân được quy về một mối và tất cả cùng hướng niềm tin vào Đảng - đó sẽ là sức mạnh vô địch để cả dân tộc băng qua mọi khó khăn, thử thách, tiếp tục làm nên các kỳ tích mới trong công cuộc đổi mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đảng ta luôn hết lòng vì nhân dân. Toàn bộ sự nghiệp cách mạng của Đảng cũng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân. Mục tiêu và lợi ích của Đảng thống nhất với mục tiêu, lợi ích của quần chúng. Chỉ duy nhất Đảng Cộng sản Việt Nam mới đem lại cho nhân dân cuộc sống ấm no, hạnh phúc; thực hiện được mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

TS. Nguyễn Văn Quang