Một buổi bán báo dạo

5h sáng: Trong một con hẻm nhỏ ở đường Nguyễn Huệ, một nhóm thanh niên áo xanh tụ họp trước con hẻm phân công xếp và ghim báo. Dường như quá quen với công việc, ai nấy đều "ăn rơ" theo dây chuyền phân trang, chêm báo quảng cáo. Sau 15 phút, 100 tờ báo Tuổi Trẻ được chia gọn thành nhiều phần. "Thanh Niên chưa tới! Nghe đâu sương dày, xe đi chậm!", tiếng thông báo rõ ràng từ trong nhà đại lý. Bên ngoài sân lao xao: "Chán nhỉ! Đành đợi thôi"! "Tranh thủ đọc báo, điểm tin đi!", một người đề xuất. Mười tờ Tuổi Trẻ được chuyền tay. "Xăng tăng giá bà con ơi", "Mở phiên tòa công luận quốc tế vì nạn nhân chất độc da cam tại Paris", "Bộ Giáo dục trình đề án tăng học phí", "Thời tiết nắng nóng kéo dài"...

5h30: "Xe báo tới rồi", một tiếng reo phá tan không gian! "Nhanh vào nhận báo kẻo không kịp", mệnh lệnh đội trưởng truyền ra. Một nam sinh viên (SV) hòa vào đám đông đang chực sẵn trước cửa nhà đại lý. 5 phút sau, 15 mái đầu chụm vào nhau. Lại chia trang! Lại ghim! Lại chèn quảng cáo! Lại điểm tin!

6h kém 10: 15 người cầm báo túa ra khỏi ngõ hẹp. Ngoài đường Nguyễn Huệ, gần hai chục chiếc xe đạp chực sẵn. Báo được chia nhỏ, người cầm, người đặt vào giỏ xe. Từng đôi một chở nhau hăm hở tỏa ra các tuyến đường. Đến đường Bà Triệu, hai thành viên dừng xe, một người nhanh chân chạy vào dãy nhà công nhân dựng tạm của công trình siêu thị Big C. "Các anh ơi, đọc báo buổi sớm đi ạ!", giọng nữ miền Bắc chào mời! "Anh làm gì có tiền mà mua"! "Anh mù chữ em ơi"! "Tụi anh công nhân, đọc báo làm gì", nhiều thanh niên giặt rửa bên vòi nước buông lời. "Vậy thì mọi người mua chung một tờ để tiết kiệm tiền. Người biết chữ đọc cho người không biết chữ nghe! Có thông tin tăng giá xăng đấy các anh ạ, thay đổi tiền học phí nữa... Đội chúng em bán báo để giúp trẻ em nghèo mà", cô nữ sinh nhẹ nhàng thuyết phục. "Lấy cho anh hai tờ nhé!". Mối "may xưa" đầu tiên thành công, đôi bạn cùng nhấn pê - đan xe hướng về các quán ăn.

Trên đường Trường Chinh, khi thoáng thấy bóng áo xanh đồng đội, nhiều bạn vội rẽ vào các hẻm nhỏ. Chúng tôi theo chân hai bạn khác bước vào quán cà phê cóc trên đường về phường An Đông. "Mấy đứa ơi, cho anh tờ Thanh Niên! Vô trong quán bán đi, có mấy người hỏi đấy", anh chủ quán thân thiện. Thì ra đây là "mối quen" của đôi bạn lớp Sử 2 A. Chốc sau, 5 tờ báo còn lại đã được bán hết. "Có mấy bác không lấy tiền dư, hôm nay vượt kế hoạch rồi!", đôi bạn cười tươi thông báo.

Vì những người nghèo

Đội bán báo tình nguyện ra đời từ năm học 2007-2008, gồm sinh viên năm một, năm hai, năm ba. Ban đầu có khoảng 30 SV, đến nay, số lượng đội viên đã tăng lên 80 người, nòng cốt là SV Sử 2A, 1A, 1B. Mỗi tuần một lần vào các ngày nghỉ, các bạn chia thành nhiều tốp nhỏ đi bán báo tại các tuyến đường có nhiều hàng quán ở phía Nam sông Hương. Với ba tờ báo: Thanh Niên, Tuổi Trẻ, Thể Thao, bình quân mỗi buổi, đội báo bán được 150 - 200 tờ báo. Trừ tiền vốn, lợi nhuận thu được nộp vào tiền quỹ. Một đội viên cho biết: "Nhiều bạn mới đi bán suýt phát khóc trước những lời đùa dai của người mua. Đi bán nhiều, cần phải kiên nhẫn, có khả năng thuyết phục. Buồn nhất là khi người ta cho rằng mình lợi dụng danh nghĩa để thu lợi nhuận, may mà có đồng phục và bảng tên trường. Vui nhất là tìm được các mối quen, nhiều người còn tặng luôn tiền thừa khi biết chúng em bán báo để giúp trẻ em và người nghèo".

Đầu năm học, đội thường tổ chức một buổi giới thiệu hoạt động, phát tờ rơi để các bạn SV tình nguyện đăng ký tham gia. Mỗi buổi bán, các nhóm cạnh tranh nhau từng đồng tiền lãi. Ba tháng một lần, đội báo họp đánh giá hoạt động, rút kinh nghiệm và khen thưởng cho người bán được báo nhiều nhất. Nguyễn Thị Hóa, lớp Sử 2A, người nhiều lần giật giải "quán quân" bán báo chia sẻ: "Kinh nghiệm của mình là đổi tiền lẻ từ các bác gửi xe để thối lại cho khách hàng nhanh chóng. Thứ hai là kiên nhẫn và lịch sự. Thứ ba là lòng nhiệt tình. Nếu khách không mua thì mình vẫn cảm ơn, tuyệt đối không dùng lời lẽ khiếm nhã làm họ bực mình dù họ hiểu nhầm mình".

Do thời tiết Huế và điều kiện học tập nên lịch bán báo của đội chưa được thường xuyên. Tuy nhiên, với mỗi thành viên, được tăng cường kỹ năng giao tiếp, kinh nghiệm hoạt động xã hội là điều đáng quý. Với kinh phí thu được, Đội báo tình nguyện cùng Khoa Sử và liên chị hội Khoa Tâm lý giáo dục đến thăm, tặng quà cho trẻ em nghèo lớp tình thương ở phường Kim Long. Trong tháng 5 vừa qua, đội tặng hai chiếc quạt máy, một chiếc xe đạp và áo quần cho 4 gia đình chính sách ở thị trấn Thuận An, huyện Phú Vang. Xúc động khi biết các bạn đã tích cóp từng trăm đồng tiền bán báo để mua quà, bà Nguyễn Thị Tuệ nói: "Các cháu còn trẻ nhưng đã làm được công việc có ích cho cộng đồng. Chiếc xe đạp là món quà có ý nghĩa đối với gia đình tôi. Cháu tôi từ nay có thể yên tâm đến trường rồi".

Nói về phương hướng hoạt động trong thời gian tới, bạn Nguyễn Thị Thu Thúy, người quản lý đội báo cho biết: "Chúng em tiếp tục giới thiệu hoạt động của đội báo cho các bạn SV năm nhất trong năm học mới để thu hút thêm thành viên tham gia. Nhóm dự định sẽ đặt một sạp báo trên tuyến đường Trương Định để tăng cường số lượng bán ra và ổn định điểm tập kết. Sắp tới, đội báo sẽ lên thăm và tặng quà cho trẻ em chùa Đức Sơn".

Tuệ Ninh