Vài nét về GS Friedman

GS Friedman (28/3/1930) là một nhà Vật Lý người Mỹ gốc Nga. Từ nhỏ ông đã có năng khiếu xuất sắc về hội họa và nghệ thuật và đã được trao tặng học bổng của Học Viện Nghệ Thuật và Âm Nhạc Chicago. Tuy nhiên, ông đã từ chối học bổng này để theo đuổi con đường khoa học sau khi đã làm quen và say mê lý thuyết tương đối của Albert Einstein (1879 - 1955). Ông giành được học bổng toàn phần tại Khoa Vật Lý tại trường Đại Học Chicago (1950), đỗ bằng Thạc Sĩ năm 1953 và trong khi cùng tham gia nghiên cứu với GS Enrico Fermi (1901 –1954), ông nhận được bằng Tiến Sĩ Vật Lý năm 1956. Từ năm 1960 đến nay, ông tham gia giảng dạy và nghiên cứu tại Khoa Vật Lý, và là giám đốc Viện Nghiên Cứu Hạt Quark tại Học Viện Công Nghệ Massachusetts (MIT), một học viện danh tiếng hàng đầu của Mỹ. Trong hai năm 1968-1969, ông tiến hành thí nghiệm với Henry W. Kendall (Trung Tâm Stanford Linear Accelerator) và đã lần đầu tiên chứng minh được rằng các protons có cấu trúc nội tại (được biết như là hạt quarks). Chính nhờ phát kiến vĩ đại này mà GS Friedman và GS Kendall đã được trao giải Nobel Vật Lý năm 1990. Hiện nay ông cũng là thành viên của Hiệp hội Bảo trợ Bản tin các nhà khoa học nguyên tử .

Không những là một nhà khoa học lỗi lạc, GS Friedman còn là một tấm gương sáng về một con người hoạt động xã hội năng động, luôn đề cao các giá trị nhân văn , coi trọng các giá trị gia đình, cộng đồng và đất nước. Ông trân trọng và đánh giá cao giá trị lao động tập thể, “Công trình nghiên cứu năng lượng vật lý cao cấp là kết quả của nỗ lực của tập thể. Tôi là một người cực kỳ may mắn khi được cùng cộng tác với những bạn đồng nghiệp và sinh viên xuất sắc, những người đã có những đóng góp thiết yếu cho các công trình tôi tham gia.” Đối với ông, sự nghiệp nghiên cứu và giảng dạy luôn đóng vai trò quan trọng bậc nhất, “Mặc dù có những mảng hoạt động khác rất thú vị trong cuộc đời tôi, tôi luôn cảm thấy hạnh phúc khi có dịp tiếp xúc trực tiếp với sinh viên trong giảng đường và trong các công trình nghiên cứu.” Ông đã dành cho gia đình những tình cảm trìu mến nhất và lòng biết ơn đối với những thành tựu ông đã đạt được trong cuộc đời. Ông cho biết, dù ba mẹ ông không được hưởng một nền giáo dục chính thức và có lúc phải trải qua một cuộc sống gian khổ, họ luôn dành ưu tiên hàng đầu cho việc học của các con, kể cả việc trau dồi trí thức và xây dựng một cuộc sống tinh thần lành mạnh, thế nên “ cho dù kinh tế khó khăn, ba mẹ tôi vẫn cố gắng xoay xở cho chúng tôi được học thêm nhạc và nghệ thuật” . Ông nhấn mạnh, “Ba mẹ tôi rất xem trọng giá trị của một nền giáo dục tốt cho chúng tôi, không những họ luôn luôn động viên mà họ còn luôn sẵn sàng hy sinh cho một nền giáo dục trí tuệ tốt hơn và tiến bộ hơn cho chúng tôi”.  (Nguồn: http://web.mit.edu/physics/facultyandstaff/faculty/jerome_friedman.html)